Günde kaç saat bilgisayar ya da tablet başında zaman geçiriyorsunuz? En son ne zaman merdiven çıkıp, indiniz? Ne zaman spor yaptınız? Peki ya sağlığınız!
Yukarıdaki sorulara verdiğiniz yanıtlar sağlığımız konusunda bize ipuçları verecektir. Teknolojinin günlük yaşamımıza hızla girmesi, teknolojinin herkes için ulaşılabilir olması yaşam biçimimizi, iletişim yollarımızı ve hatta arkadaş ilişkilerimizi değiştirmiş, bizleri oldukça tembelleştirmiştir. Hareketsizlik ise kilo almamıza neden olmuştur. Özellikle, uzun süreli bilgisayar, tablet ya da telefon kullanmak pek çok açıdan sağlığımız için oldukça zararlı. Yapılan araştırmalar Türkiye`deki internet kullanıcıları gün içerisinde ortalama;
- 4 saat 14 dakikayı internette,
- 2 saat 35 dakikayı mobil internette ve
- 2 saat 32 dakikayı ise sosyal medyada geçirdiğini gösteriyor.
Kullanıcıların televizyon başında geçirdiği süre ise günde ortalama 2 saat 18 dakika (Kaynak: We are social).
Hepimiz bilgisayar başında uzun saatler geçiriyoruz. Peki, bu araçları kullanırken bilek, sırt, boyun, göz sağlığımıza dikkat ediyor muyuz? Kaçımız dik oturarak, masa başında ya da dik oturarak koltukta çalışıyoruz? Günde ortalama kaç saat harcıyoruz teknoloji kullanımı için? Bu soruları çoğaltabiliriz aslında. Bu soruların yanıtını verirken; “ben dik oturamam kiâ€, “uzun süre koltuk ya da sandalyede oturama kiâ€, “ben bu şekilde çalışmaya alışmışım†ya da uzanarak çalışmak benim için çok rahat†gibi yanıtlar verdiğinizi duyuyorum. Eğilerek, bükülerek, kamburumuzu çıkartarak çalışıyoruz çoğumuz, bu biçim daha kolayımıza geliyor. Oysa, bu koşullarda uzun süre çalışmak sağlığımızı olumsuz etkiler.
Söz konusu teknolojilerle günde 2 saatten fazla vakit geçirdiğimiz zaman göz rahatsızlıkları, el ve bilek ağrıları, bel, sırt ve boyun rahatsızlıkları, baş ağrıları gibi sorunlarla karşılaşıyoruz, vücut duruşumuz bozuluyor. Çalışırken ya da oyun oynarken, vücudumuzu rahat bir pozisyonda tutmak önemlidir. Vücut duruşumuz yanlış ise hem verimimiz düşer, yoruluruz hem de bel, sırt ve boyun ağrılarıyla karşılaşırız. Sağlık sorunları yaşamamak için uygun çalışma koşulları hazırlamalıyız. Buna kısaca “ergonomi†denir. Ergonomi, fiziksel çevre birimlerini kendimize göre ayarlama süreci olarak tanımlanır.
Bilgisayar ergonomisi ise, bilgisayar ile çalışacağımız yerin ve araç gereçlerin en uygun şekilde düzenlenerek görme bozukluğu, boyun, bel ve sırt ağrısı gibi sağlık sorunları yaşamayız. Bilgisayarı, tabletleri kullanırken ortamı kendimize göre ayarlamalıyız. Örneğin, ayarlanabilir sandalye kullanmalıyız, sandalyeye oturduğumuz zaman dik oturmalı, gözlerimizin ekrana olan uzaklığını (50 – 70 cm) ayarlamalıyız. Oturulan masa çok yüksek olmamalı, omuzlarımız yüksekte kalmamalıdır. Uzun süre hareketsiz kalmamalı, belirli aralıklarla kalkıp hareket etmeliyiz.
Ancak, artık çoğumuz masaüstü bilgisayar yerine diz üstü bilgisayar ya da tablet kullanmaya başladık. Diz üstü bilgisayar kullanırken vücudumuzu, bilgisayara uyacak şekilde eğip bükerek, bel kemiğimize binen yükü artırıyoruz. Diz üstü bilgisayar ya da tabletleri uzun süreli kullanmamalı (en fazla 2 saat kullanmalıyız), ara vererek vücudumuzu dinlendirmeliyiz.
Unutmamalıyız ki, kötü çalışma koşullarında bilgisayar ya da tablet kullanma alışkanlığımız uzun süreli ve kalıcı sağlık sorunları yaşamamıza neden olacaktır. Bilgisayar, tablet ya da telefon başında geçirdiğimiz zamanı azaltarak, açık havaya çıkıp yürümek, bisiklete binmek hem daha sağlıklı olmamızı sağlayacak, hem de çalışmalarımızı daha verimli kılacaktır.
Yazar Hakkında:
Prof. Dr. Buket Akkoyunlu
Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojisi Eğitimi Bölümü | internet, sosyal medya ve mobil araçların eğitimde kullanılması konusunda çalışmalar yapıp, yazılar yazıyor
buket@hacettepe.edu.tr
Bu yazıda ileri sunulan iddia ve/veya görüşlerin sorumluluğu yazar/yazarlara aittir. Ek olarak yazım ve dil bilgisi kurallarına, etik ve yasal kurallara uygunluğu ile yazının her türlü kapsamı ve görsel içeriği yazarların sorumluluğundadır. Yazıda yer alabilecek hatalardan ve yasal sorumluluktan
bilimiletisimi.com sorumlu değildir. İçeriklere ilişkin itirazlarınızı iletişim bölümünden iletmeniz durumunda derhal içerik incelemeye alınacak ve tarafınıza bilgi verilecektir.
DİKKAT: bilimiletisimi.com sitesinin isim hakları, içeriği, tasarımı, site içindeki tüm haber, yazı, makalelere ait hakları saklıdır. Aksi belirtilmediği sürece site içindeki hiçbir yazı, haber, döküman, sayfa, grafik, tasarım unsuru ve diğer unsurlar izin alınmaksızın kopyalanamaz, başka yere taşınamaz, alıntı yapılamaz, her ne suretle olursa olsun yayınlanamaz ve kullanılamaz. Site içinde yer alan haber, yazı, makalelerin her türlü hakları
bilimiletisimi.com'a aittir. Hakları saklı tutulmuş bu eserler,
bilimiletisimi.com'un yazılı onayı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, alıntı yapılamaz, yayınlanamaz, başka bir yerde kullanılamaz.