Çocuğum Doğru Fiziksel Becerilere Sahip mi?

Birleşik krallık ve Kanada spor ve sağlık profesyonelleri çocuklarda fiziksel okuryazarlık becerisi ve değerlerini oluşturmak için fiziksel okuryazarlığı teşvik etmektedirler. Nerede yaşarsak yaşayalım, çocuğumuzun fiziksel okuryazarlığının belirlenmesinin önemli olduğunu bilmeliyiz. Başka bir deyişle, çocuğumuza fiziksel okuryazarlık becerisinin kazandırılması, onların hem çocukluklarında hem de yetişkinliklerinde bir çok spor ve etkinliği yapmak için çaba gösterecek ve bundan zevk alacaktır. 

Bir çok ülkede, artık fiziksel okuryazarlık beden eğitimi derslerinin amaçları arasında yer almaktadır. Fiziksel okuryazarlık, çocuğun farklı spor etkinliklerini ve spor branşlarını tanıyarak hareket ihtiyaçlarını, hangi spor branşına ilgisinin olduğuna ve hangi spor branşına yatkın olduğunu belirlenmesidir. Fiziksel okuryazarlık , fiziksel farkındalığı da kapsayan temel hareket becerilerini; fiziksel etkinliklere ve spora karşı olumlu tutum geliştirmeyi ve bilgi sahibi olmayı içerir. Bir çocuk fiziksel okuryazarlık becerisine sahip ise becerilere sahip olmanın yanı sıra bunu nasıl kullanacağını bilir, kendine güven duyar. 

Fiziksel okuryazarlık kavramı hareket becerilerini içine alan 4 öğeyi içerir:

• Kıvraklık 
•  Denge 
•  Koordinasyon 
•  Hız 

Koşma, atlama, yüzme, kayma ve bisiklete binme gibi beceriler fiziksel okuryazarlığını temelini oluşturur. Objeleri atma ve tutmaya dayalı tenis, masa tenisi ve jokey gibi spor becerileri için de gereklidir. 

 Çocuğumun Fiziksel Okuryazarlığını Nasıl Test Etmeliyim? 

Yaşam için Kanada Spor Kurumları okullar, koçlar, öğretmenler, fiziksel terapistler, aileler için çocukların fiziksel aktivite düzeyini belirlemeye yönelik değerlendirme ölçütlerini belirlemiştir. Örneğin veliler olarak, çocuklarımızın (7 yaş ve üzeri) koşma ya da eliyle bir objeyi nasıl taşıdığı ya da nasıl fırlattığına, ne düzeyde gerçekleştirdiğine dikkat edebiliriz. Ayrıca, onların genel yeteneklerine bakabilir, vücutlarını kıvraklık, denge, koordinasyon ve hız açısından nasıl kullandıklarını gözlemleyebiliriz.

Çocuklarımızın, açık ya da kapalı alanlarda ne tür ve ne sıklıkla spor etkinlikleri yaptıkları, fiziksel okuryazarlık becerilerinin kazandırılmasında çok önemlidir. Ancak, zıplamak, kaymak ya da parende atmak spor yapmak ya da hareket etmek midir? Çocuğumuz grup ya da bireysel spor yapmaya istekli midir? Fiziksel etkinlik ya da sporun sağlığı için ne kadar önemli olduğunun bilincinde midir? Yeni oyunlar ya da spor dallarını yapmaya istekli midir? Bunlar fiziksel okuryazarlığın göstergeleridir. Fiziksel okuryazarlık, becerileri, onların zihinsel (çıkarım, karar verme, odaklanma); sosyal (iletişim ve davranış becerisi, toplumdaki yeri hakkında bilgi sahibi olma, sosyal farkındalık ve etkileşim); fiziksel (boy uzunluğu, kemik ve kas dokusunun gelişimi, hareket edebilmeyi öğrenme, erken olgunlaşma); psikolojik (kaygı, stres, endişe ve korku gibi parametrelerle baş etme, kazanma ve kaybetme duygularını öğrenme) gelişimleri açısından çok önemlidir. Unutmayalım ki, çocuklarımızda fiziksel okuryazarlık becerilerinin oluşturulması hem onların bireysel sağlığı hem de içinde yaşadığımız toplumun sağlığı için önemlidir. 

Kaynak: Catherine Holecko, verywell

Yazar Hakkında:

Prof. Dr. Buket Akkoyunlu
Hacettepe Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojisi Eğitimi Bölümü | internet, sosyal medya ve mobil araçların eğitimde kullanılması konusunda çalışmalar yapıp, yazılar yazıyor
buket@hacettepe.edu.tr